Teknoloji
Moderator
Dr. Vinay Gupta'nın 6 aydır uzayda mahsur kalan astronot Sunita Williams'ın önemli miktarda kilo kaybetmiş göründüğünü belirterek endişelerini dile getirmesinin ardından NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki (ISS) astronot Sunita Williams'ın sağlığının iyi olduğunu açıkladı. Ancak ajans, yakın zamanda hastaneye kaldırılan dört astronot hakkında bilgi vermemekte ısrar ediyor. Williams ve diğer astronotlar, dünyaya en erken 2025 Şubat'ta dönmeyi planlıyorlar. Uzayda mahsur kalan astronotların sağlık durumu yerinde mi? İşte ayrıntılar...
NASA bugün, uzayda mahsur kalan astronot Sunita Williams'ın sağlığıyla ilgili kamuoyunda artan endişeler karşısında güvende ve sağlıklı olduğu konusunda açıklama yaptı. Ancak uzay ajansı, geçen ayın sonlarında CREW-8 uzay görevinden döndükten sonra gizemli bir şekilde hastaneye kaldırılan dört astronotla ilgili herhangi bir ayrıntı vermeyi yine reddetti. Bir doktor bu hafta, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda 150 günden fazla mahsur kaldıktan sonra önemli miktarda kilo kaybettiğini düşündüren ve 'zayıf' göründüğünü gösteren bir fotoğrafın ardından Williams'la ilgili endişelerini dile getirdi. Ancak NASA Williams ve ISS'teki diğer astronotların sağlık durumlarının iyi olduğu konusunda kararlı.
NASA sözcüsü Jimi Russell yaptığı açıklamada, "Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki tüm NASA astronotları rutin tıbbi değerlendirmelerden geçiyor, özel uçuş cerrahları onları izliyor ve sağlık durumları iyi" dedi.
Williams'la ilgili endişe, 25 Ekim'de Florida kıyılarına iniş yapan dört NASA/SpaceX Crew-8 astronotunun hastaneye kaldırılmasının üzerinden iki hafta geçmeden geldi. Mürettebat ISS'te 232 gün geçirmişti. İçlerinden biri 'tıbbi bir sorun' nedeniyle bir gece hastanede kalırken, diğer üçü tıbbi değerlendirmelerden geçtikten sonra aynı gün taburcu edildi. NASA, mürettebatın neden hastaneye kaldırıldığı, hangi astronotun bir geceyi tamamlamak zorunda kaldığı ya da tıbbi sorunların Dünya'ya dönüşleriyle ilgili olup olmadığı konusunda herhangi bir ayrıntı vermeyi reddetti. Ajans açıklamada astronotlardan birinin Florida'daki Ascension Sacred Heart Pensacola'da bir gece kaldığı, ancak 'sağlık durumunun iyi olduğu ve taburcu edildikten sonra diğer mürettebat üyeleriyle birlikte uçuş sonrası normal yenilenme sürecine devam edeceğini belirtti. NASA bu astronotun kim olduğunu açıklamama ya da durumuyla ilgili ayrıntıları vermeme kararını mürettebat üyesinin tıbbi mahremiyetini korumak için aldığını söyledi.
Ajans astronotlarının sağlığına duyduğu güveni defalarca dile getirmiş olsa da, araştırmalar uzayda yaşamanın insan sağlığına zarar verdiğini göstermiştir. Uzay, astronotların vücut yağlarını, kas kütlelerini, kemik yoğunluklarını kaybetmelerine ve yüksek dozda radyasyona maruz kalmalarına neden olan zorlu bir ortamdır. Bu durum, görme sorunları, böbrek taşları ve hatta astronotların ISS'te enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelmeleri gibi bir dizi sağlık sorununa yol açabilir. NASA, astronot Sunita Williams'ın Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki sağlık durumunun iyi olduğunu vurguladı. Ancak uzay ajansı, yakın zamanda hastaneye kaldırılan dört astronotla ilgili bilgi vermeyi reddetti. Dr. Vinay Gupta, bir fotoğrafta Williams’ın kilo kaybı yaşadığı izlenimi verdiğini belirterek endişesini dile getirdi.
Williams ve ekip arkadaşı Barry Wilmore bugün itibariyle altı aydır ISS'te mahsur kalmış durumdalar ve en erken Şubat 2025'e kadar orada kalacaklar. O zamana kadar SpaceX'in Crew-9 görevi Dragon Kapsülü ile Dünya'ya geri dönecekler. Seattle'da göğüs hastalıkları uzmanı olan Dr. Vinay Gupta DailyMail'e verdiği demeçte, "Williams'ın yanakları biraz çökük görünüyor ve genellikle bu durum tüm vücutta kilo kaybı yaşandığında olur. Yüzünün ve yanaklarının çökük olmasından anladığım kadarıyla muhtemelen bir süredir önemli bir kalori açığı var." diye konuştu.
Uzun ISS görevleri sırasında astronotlar arasında kilo kaybı nadir değildir. Lunar and Planetary Institute'a göre, çoğu astronot yörüngedeki laboratuvarda dört ila altı ay kaldıkları süre boyunca vücut ağırlıklarının yaklaşık yüzde beşini kaybediyor. NASA astronotları Matthew Dominick, Michael Barratt ve Jeanette Epps'in yanı sıra Roscosmos kozmonotu Alexander Grebenkin'in de yer aldığı Mürettebat-9'a gelince, ISS'de kaldıkları süre boyunca sağlıklarının zarar görmüş olması da mümkün.
Dört astronot ISS'te 232 gün ya da yaklaşık sekiz ay geçirdi. Bu süre zarfında vücutlarının maruz kaldığı stresin, Dünya'ya döndüklerinde tıbbi müdahaleye ihtiyaç duymalarına neden olmuş olabileceğine inanmak mantıklıdır. Alternatif olarak, NASA'nın mürettebatın 'SpaceX Dragon uzay aracıyla güvenli bir şekilde aşağıya indiği' yönündeki açıklamasına rağmen, bazıları mürettebatın inişi sırasında bir şeylerin ters gittiğini düşünüyor. Dört astronotun da bir şekilde tıbbi yardım almış olması, sağlık sorunlarının bir şekilde dönüş uçuşlarıyla ilgili olduğunu düşündürüyor.