Teknoloji
Moderator
"Kaos Tanrısı" olarak anılan Apophis asteroidinin, 2029'da Dünya’ya 30.000 km kadar yaklaşarak gezegenin yerçekimiyle 'astro deprem' yaratabileceği öne sürüldü. Bilim insanları, Dünya’nın çekim kuvvetinin asteroit yüzeyinde değişikliklere yol açacağını tahmin ediyor.
Bilim insanları, 'Kaos Tanrısı' ismi verilen asteroidin beş yıl içinde gezegenimizin yakınından geçtiğinde, Dünya'nın yerçekiminin 'astro depremler' yaşamasına neden olabileceğini düşünüyor. Araştırmalar, adını Mısır'ın Kaos Tanrısı'ndan alan Apophis asteroidinin Dünya'nın sadece 30.000 km yakınından geçtiğinde, gezegenimizin çekim gücünün şiddetli bir şekilde sarsılmasına neden olacağını öne sürüyor. Teorik sarsıntı, başka bir büyük kütleli cismin dengesiz çekim gücünün neden olduğu bir nesne üzerindeki gerilme veya çekme etkisi olan yerçekimsel gelgit kuvvetleri nedeniyle meydana gelebilir.
Araştırmacılar, meydana gelebilecek iki fiziksel süreç belirledi. Bunlardan biri kayaların ve tozun yüzeyden uçmasına neden olurken, diğeri on binlerce yıl boyunca kademeli olarak gerçekleşecek toprak kaymalarını tetikleyebilir. Her ikisi de nihayetinde dört milyar yıllık asteroidin yüzey yapısını değiştirecektir. 13 Nisan 2029'da geçiş yapması planlanan Apophis, Empire State Binası büyüklüğünde 'şehir katili' bir uzay taşıdır.
The Planetary Society'ye göre, Dünya'ya doğrudan çarpması halinde yaratacağı etkinin onlarca ya da yüzlerce nükleer bombanın patlamasına eşdeğer olacağı kaydedildi. Tüm Dünya'yı yok etmeyecektir, ancak bir şehri kolayca yok edebilir ve yıkımı yüzlerce kilometre yarıçaplı bir alana yayabilir. Bilim insanları 2004 yılında ilk keşfedildiğinden bu yana bu asteroidin izlediği yolu yakından takip ediyor. Başlangıçta, 2029'da olası bir çarpışma ihtimali yüzde 2,7 ile nispeten yüksekti. Ancak daha yeni çalışmalar, ihtimalin iki milyarda bire yakın olduğunu ortaya koydu.
Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı'nda asteroit bilimcisi olan Ronald-Louis Ballouz liderliğindeki bir araştırma ekibi, Apophis'in Dünya'nın çekim alanından geçerken başına neler gelebileceğini araştırdı. Ballouz Live Science'a yaptığı açıklamada, asteroitlerin tipik olarak yıpranmış yüzeylere sahip olduğunu, çünkü uzay ayrışması adı verilen bir süreçte sürekli olarak meteoroidler tarafından bombalandıklarını, ancak gökbilimcilerin uzun zamandır gezegenlerin yakınından geçen uzay kayalarının yıpranmış yüzeylere sahip olmadığını gözlemlediklerini söyledi.
Ballouz, bunun nedeninin gezegenin çekim gücünün asteroit yüzeyinin dış katmanını kaldırması olabileceğinden şüpheleniyor. Bunu test etmek için araştırmacılar Apophis'in hesaplamalı bir modelini oluşturdular ve daha sonra her modelin fiziksel değişimlerini izlerken Dünya'ya giden yolunu simüle ettiler ve gezegenimizin çekim gücünün Apophis üzerinde iki farklı fiziksel süreci yönlendirebileceğini ortaya çıkardılar. DEPREM BENZERİ SARSINTI İHTİMALİ Bunlardan ilki, asteroit Dünya'ya en yakın mesafeye ulaşmadan yaklaşık bir saat önce başlayacak ve bir süre sonra da devam edecek olan deprem benzeri sarsıntılar. Bu sarsıntının ne kadar şiddetli olacağını söylemek ise çok zor. Ancak Ballouz, Apophis'in dış görünümünü değiştirecek, yüzeyden kayaları kaldıracak ve bazı kayaların uzaya kaçmasına izin verecek kadar güçlü olmasını bekliyor. TOPRAK KAYMALARINI TETİKLEYEBİLİR Diğer süreç ise asteroidin yuvarlanmasındaki değişiklik. Apophis gibi uzay kayaları gezegenler gibi bir eksen üzerinde dönmezler. Aksine, uzayda gelişigüzel bir şekilde yuvarlanırlar. Dünya'nın yerçekimi Apophis'in yuvarlanma şeklini değiştirerek on binlerce yıl boyunca toprak kaymalarını tetikleyebilir ve bu da yüzeyini daha da 'yenileyerek' altındaki katmanları ortaya çıkarabilir.
Ballouz'un hipotezinin doğruluğu kanıtlanırsa, gezegensel yerçekimine maruz kalan diğer asteroitlerin yüzeylerinde neden uzay aşınması belirtileri göstermediği açıklanabilir. Ancak Ballouz ve ekibi, NASA'nın OSIRIS-APEX görevi 2029'daki uçuşu sırasında Apophis ile buluşana kadar emin olamayacak. Bu uzay aracı asteroidi 18 ay boyunca inceleyerek Dünya ile karşılaşması sırasında geçirdiği fiziksel değişiklikleri belgeleyecek. 100 YIL BOYUNCA ASTEROİD ÇARPMASI BEKLENMİYOR Planetary Society'ye göre, Apophis'in yakın zamanda Dünya'ya doğrudan çarpıp çarpmayacağına gelince, araştırmalar en azından önümüzdeki 100 yıl boyunca güvende olduğumuzu belirledi. Ancak NASA'nın Gezegen Savunma Koordinasyon Ofisi, başka bir 'şehir katili' asteroidin Dünya ile çarpışması gibi beklenmedik bir duruma hazırlanmak için, onları çarpmadan önce saptırmanın veya yok etmenin yollarını geliştiriyor.