Teknoloji
Moderator
NASA ve Boeing, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) mahsur kalan astronotların Starliner kapsülünü mürettebatsız şekilde dünyaya getirmeye hazırlanıyor. Öte yandan astronot Butch Wilmore ve Suni Williams'ın SpaceX'in kapsülüyle Şubat 2025'te dünyaya dönüş yapması bekleniyor.
NASA yetkilileri, 6 Eylül Cuma günü Starliner kapsülünü mürettebatsız şekilde dünyaya geri getirmeye hazırlanıyor. Starliner yarın akşam kenetlenme girişiminde bulunacak. Her şey planlandığı gibi giderse, uzay aracı yaklaşık 6 saat sürecek bir yolculuğun sonunda New Mexico'daki White Sands Uzay Limanı'na inecek.
Bu son gelişmeler Boeing yapımı Starliner için sorunlu bir ilk mürettebatlı görevi sona erdirecek. Bu görevin, aracın Uluslararası Uzay İstasyonu'na gidip gelen astronotlar için düzenli bir taşıyıcı olarak faaliyete geçmesinden önceki son sertifikasyon görevi olması gerekiyordu. Ancak 6 Haziran'da aracın istasyona yanaşmaya çalışmasından kısa bir süre önce, uzay aracının iticilerinden bazılarında yaşanan sorunlar ve tahrik sistemlerindeki birkaç helyum sızıntısı gibi teknik sorunlar ortaya çıktı. Araçtaki iki astronot, Butch Wilmore ve Suni Williams, Uluslararası Uzay İstasyonu'na güvenli bir şekilde bindiler. Ancak NASA ve Boeing mühendisleri anomalilerin temel nedenini belirlemeye çalışırken, astronotlar uzayda mahsur kaldı ve görev süreleri birkaç ay uzadı.
Hem yerde replika donanım kullanılarak hem de yörüngede haftalarca süren testlerin ardından NASA 24 Ağustos'ta Starliner'ın Dünya'ya boş dönmesine karar verdi ve Wilmore ile Williams bunun yerine Şubat 2025'te bir SpaceX kapsülü kullanarak eve döneceğini açıkladı. Dönüş yolculuğunun ISS'den normal dönüş görevlerinden önemli bir farkı olacak, o da Starliner'ın istasyondan hızla yukarı ve uzağa hareket etmek için "koparma yanışı" adı verilen bir manevra yapacak olması. Aslında her biri saniyede sadece 0,1 metre yörünge hızına sahip 12 küçük yanmadan oluşan bu manevrada iticiler istasyona yaklaşırken olduğundan daha kısa bir süre boyunca titreşecek.
NASA'nın ticari mürettebat program yöneticisi Steve Stich bir basın toplantısı sırasında yaptığı açıklamada, "Bu koparma yanmasını seçmemizin nedeni aracı istasyondan daha hızlı uzaklaştırmasıdır. Mürettebat gemide olmadan, gerektiğinde manuel kontrolü ele alabilecek şekilde, ayrılma yanmasını yaptığımızda hesaba katmamız gereken çok daha az değişken var ve bu da aracı eve dönüş yörüngesine çok daha erken sokmamızı sağlıyor."
Bir sonraki kritik hamle ise, Starliner'ı Dünya atmosferine sokacak ve White Sands'e doğru yola çıkaracak olan 60 saniyelik yörünge dışı yanma olacak. Uzay aracı yere yumuşak bir iniş yapmak için paraşütleri ve hava yastıklarını açacak. Stich "İyi bir yanma bekliyoruz ve çok fazla yedekliliğimiz var ve güvenli bir giriş yapmak için buna güveniyoruz." diye ekledi. NASA ve Boeing uzay aracının performansını uçuş sonrası birkaç ay boyunca analiz edecekler, ancak Stich ekiplerin şimdiden sistemde değişiklikler yapmayı ya da aracın uzay ajansı tarafından tam olarak onaylanması için ek testler yapmayı düşündüklerini söyledi.